Đặc điểm khí hậu vùng trung du và miền núi Bắc Bộ

a. Khu vực Tây Bắc Bắc Bộ

- Khí hậu khu vực Tây Bắc ít chịu ảnh hưởng của gió mùa cực đới, cho nên mùa đông ở đây thời gian lạnh ngắn và ổn định hơn so với các vùng phía đông Hoàng Liên Sơn.

- Điều kiện tự nhiên khu vực Tây Bắc (chế độ nhiệt - ẩm, đất đai...) thuận lợi cho việc mở rộng các đồng cỏ và phát triển chăn nuôi quy mô lớn, nhất là trâu, dê, bò sữa và cũng thích hợp cho việc trồng một số cây ăn quả và cây công nghiệp;

- Điều kiện địa hình, sông ngòi và mưa khá lớn ở thượng nguồn (Sìn Hồ, Lai Châu,...) cho phép nghĩ tới nguồn thủy năng phong phú phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đập thủy điện Sơn La lớn nhất Việt Nam đã minh chứng đúng điều đó;

- Với vị trí thứ 3 trong cả nước về tiềm năng bức xạ mặt trời - khu vực Tây Bắc cũng có thể nghiên cứu, đánh giá để khai thác nguồn năng lực bức xạ mặt trời phong phú này phục vụ các nhu cầu dân sinh. Một vài nước trong khối EU  đang có kế hoạch đầu tư vào Tây Bắc để giúp địa phương khai thác loại năng lượng mới này.

Bên cạnh những thuận lợi đó, khu vực Tây Bắc còn có một số khó khăn đáng kể như:

- Nạn xói mòn diễn ra khá trầm trọng do việc khai hoang sử dụng đất, khai thác rừng...  thiếu quy hoạch;

- Nạn lũ quét, sạt lở đất hầu như năm nào cũng gây ra thiệt hại nặng nề về người và của.

b. Khu vực Đông Bắc Bắc Bộ

- Trước hết phải kể đến điều kiện mùa đông lạnh và một số nơi trong vùng thường xuyên ẩm ướt cho phép phát triển được nhiều loại cây trồng á nhiệt đới, trong đó phải kể đến nhiều loại rau, màu và nhiều cây ăn quả có nguồn gốc từ vĩ độ cao như hồng, mận, cam, quýt,... cũng như nhiều giống cây thuốc như tam thất, xuyên khung, hà thủ ô... Việc nhân giống một số cây nhập ngoại cũng có khả năng thực hiện ở vùng này (chẳng hạn ở Sa Pa, Bắc Hà...).

- Mùa hè ở đây tương đối mát, mưa khá nhiều,... Đó là điều kiện phát triển chăn nuôi, cũng như xây dựng nhiều khu nghỉ mát, an dưỡng (chẳng hạn khu điều dưỡng và du lịch Hồ Ba Bể) trên cơ sở giải quyết tốt vấn đề giao thông đi lại. Với những thuận lợi  cơ bản về mặt khí hậu như đã nêu, có thể trong tương lai không xa sẽ thu hút một bộ phận dân cư từ các vùng có mật độ dân số cao đến đây để phát triển kinh tế. 

Tuy nhiên cũng cần nhận thức đúng mức một số khó khăn về mặt khí hậu ở vùng núi Đông Bắc này:

- Trở ngại lớn nhất ở vùng này là mức độ rét trong mùa đông ở các thung lũng, nơi có thuận lợi về nguồn nước, tiện cho sinh hoạt và sản xuất. Vấn đề đặt ra ở đây là phải quy hoạch khu vực sản xuất và khu dân cư như thế nào cho phù hợp với điều kiện khí hậu;

- Một khó khăn lớn khác ở vùng Tây Bắc là nạn lũ quét, ngập lụt, sạt lở, xói mòn đất,... Vì vậy, việc bảo vệ rừng và trồng rừng, việc khoanh vùng lũ quét và sạt lở đất để tìm giải pháp hạn chế thiệt hại do nó gây ra ở vùng này có ý nghĩa rất quan trọng;

- Ngoài ra ở vùng phía đông dãy Hoàng Liên Sơn nói chung và ở khu vực Đông Bắc nói riêng, độ ẩm không khí khá cao gây ra han rỉ, chập các vi mạch, hỏng hóc các thiết bị điện tử,... Chính vì thế bài toán nhiệt đới hóa các máy móc, thiết bị phải được đầu tư nghiên cứu và cải tiến.

Bên cạnh đó, ở đây về mùa đông còn xuất hiện sương muối, làm thiệt hại đáng kể cho các loại cây nhiệt đới kém chịu rét.